Lữ - Em là một nụ cười

Lữ

Em là một nụ cười


Cây anh đào vườn tôi đã nở hoa. Đoá hoa anh đào nhỏ xíu, hồng hồng, đã chịu nở một nụ cười. Tôi mừng rỡ. Lạ thật, những cây anh đào hàng xóm đã trổ bông sum suê rồi, mà cho đến hôm nay, cây anh đào nhà tôi mới chịu hé cánh. Một đoá. Nó mới nở một đoá duy nhất. Tôi cứ ra vô khu vườn, ngắm nghía, săm soi, trầm trồ và khen ngợi đoá hoa mới.

— Cám ơn anh khen em.

— Ồ, em không cần cám ơn tôi. Tôi phải cám ơn em mới đúng. Em hãy tưởng tượng xem, trái đất này không có hoa anh đào. Và khu vườn này không có em, thì tôi buồn biết mấy.

— Anh thấy em quan trọng như vậy sao?

— Quan trọng.

— Em không tin anh đâu.

Tôi mỉm cười, bắt đầu nghi ngờ hoa anh đào là một cô thiếu nữ dễ thương. Con gái luôn muốn cho ta lặp lại lời khen ngợi.

— Anh xấu lắm. Sao lại nghĩ không tốt về em như vậy?

— Tôi đâu có nghĩ xấu về em. Và tôi vẫn luôn sẵn sàng để lặp lại những lời khen của mình. Trên thế gian này, người ta hà tiện lời khen lắm. Người ta thích nói ra những điều họ không hài lòng hơn. Mà em thì thật xứng đáng để nghe những lời khen.

— Con gái thích nghe khen hả anh?

— Con trai cũng thích. Ý tưởng lúc nãy của tôi thật sai lầm.

— Không sao. Nhưng em không phải là một cô thiếu nữ.

— Em là chàng trai đang tuổi thanh xuân?

— Không, em là một nụ cười.

Câu trả lời của hoa anh đào làm cho tôi choáng váng. Đúng vậy, hoa anh đào là một nụ cười của mùa xuân. Thấy hoa anh đào, là tôi thấy một mùa xuân đang cười.

— Anh thông minh lắm. Em không phải là đoá hoa anh đào nhỏ xíu đâu. Em là một nụ cười của mùa xuân. Cho nên anh gọi em là mùa xuân cũng đúng.

— Nơi nào mùa xuân đang có mặt, thì nơi đó anh có thể gặp em?

— Có khi em là một cánh bướm bay trong đêm trăng sáng, giữa làn gió mát của mùa xuân. Có khi em là một cánh đồng hoa vàng. Có khi em là cây lê già nở rộ trăm hoa. Và có khi em là một nụ anh đào đang mỉm nụ cười hàm tiếu. Anh nghĩ em là một cô thiếu nữ. Nhưng em là nụ cười của mùa xuân.

— Phải rồi. Gặp em là tôi gặp cả một xuân thật đẹp. Lâu nay, tôi cứ nhìn em như một đoá hoa nho nhỏ. Nhưng bây giờ em giúp tôi nhìn rộng hơn, thấy được cả một mùa xuân trong em.

— Em còn thấy gì ở trong em nữa? Anh có thấy chính mình ở trong em không?

Chính mình? Tôi chưa bao giờ nghĩ đến điều này. Tôi chưa bao giờ cho rằng mình là một đoá hoa anh đào. Và tôi không dám so sánh mình với mùa xuân. Tôi là một con người. Và tôi luôn vui mừng khi thấy mùa xuân đến gần. Tôi thật hạnh phúc khi thấy một đoá hoa anh đào đang nở. Cuộc đời này thật đẹp, tại vì cuộc đời có mùa xuân và có hoa anh đào. Nhưng tôi bao giờ dám nghĩ rằng cuộc đời này đẹp là vì có tôi. Tôi chẳng là cái gì cả.

— Anh là người nhìn thấy em.

— Và tôi rất biết ơn em.

— Anh biết có bao nhiêu người nhìn thấy em không?

— Nhiều lắm, và người ta đã làm thật nhiều thơ để ca ngợi em, ca ngợi mùa xuân.

— Em rất cám ơn những ai đã ca ngợi em và ca ngợi mùa xuân. Nhưng không có nhiều người nhìn thấy em đâu anh. Trong cuộc đời này, thật khó kiếm một người nhìn thấy hoa anh đào nở.

— Em nói thật.

— Thật đấy anh.

— Tại sao em biết chắc vậy?

— Tại vì em thấy nhiều người đang khổ đau ngay trong cuộc đời này. Thật là một điều lạ lùng. Trong một thế giới mà mỗi năm mùa xuân đều có mặt, mà con người phải chịu đựng bao nhiêu là khổ đau. Tại sao vậy? Tại vì con người không nhìn thấy mùa xuân, và không nhìn thấy nụ cười của em. Anh là người nhìn thấy em. Và mỗi lần nhìn em, anh đều mỉm cười. Có khi anh cười bằng đôi mắt. Và em luôn luôn mỉm cười đáp lễ anh. Nụ cười trên môi em, cũng là nụ cười của anh đó thôi.

— Cho nên em mới nói là tôi có mặt ở trong em?

— Anh có mặt ở trong em, và chắc chắn có mặt ở trong những nét đẹp của sự sống mà anh thường ngưỡng mộ. Anh vẫn thường nói là cuộc đời này đẹp quá.

— Thật vậy.

— Và có khi anh cũng ngạc nhiên tại sao con người không nhìn thấy vẻ đẹp của sự sống?

— Phải. Có người còn nói cuộc đời là một bể khổ. Thật là một câu nói kỳ lạ. Con người khổ đau, là vì họ đi tìm.

— Đi tìm?

— Con người đi tìm những gì mà họ đã có. Con người luôn luôn mơ ước. Nhưng mà thực tại đẹp quá. Thực tại là một giấc mơ đẹp hơn tất cả mọi giấc mơ của con người. Sự sống là một giấc mơ đã trở thành sự thật. Một đoá hoa, một chiếc lá, một tia nắng, một áng mây… luôn làm cho tôi kinh ngạc. Rồi tôi tự hỏi: sự sống đây sao? Đẹp thật.

— Cám ơn anh.

— Tôi có làm gì đâu. Tôi chỉ biết thưởng ngoạn và hưởng thụ.

— Nhưng có người sẽ nhắc cho anh nhớ khổ đau là một cái gì có thật.

— Hạnh phúc cũng là một cái gì có thật đó em.

— Em biết.

— Em biết điều gì?

— Em biết mỗi người có quyền được hưởng hạnh phúc.

— Quyền hạnh phúc?

— Vâng, quyền hạnh phúc. Đó là một cái quyền căn bản của mỗi con người.

— Hôm qua, khi đi chơi với cháu tôi, tôi có hỏi: “Con có hạnh phúc không?” Cháu tôi trả lời: “Con có những ước mơ.” Tôi lại hỏi: “Nhưng trong đời sống hàng ngày, con có đủ hạnh phúc không?” Cháu tôi không suy nghĩ gì cả, mà đáp liền: “Mỗi ngày, con có đủ hạnh phúc.” Nghe cháu trả lời vậy thì tôi nói: “Vậy thì con cứ ước mơ. Miễn là mỗi ngày con có đủ hạnh phúc.”

— Cháu anh biết hưởng quyền hạnh phúc rồi đó.

— Ai cũng có quyền hạnh phúc?

— Ai cũng có quyền mỉm cười.

— Em là một nụ cười?

— Vâng, em là một nụ cười, dành tặng riêng cho những ai khám phá ra nụ cười của mùa xuân, những ai khám phá ra nụ cười của chính mình, và nụ cười của sự sống.
San José, 1-3-2008